خطرات و مضرات ظروف گرانیتی | آنچه تولید کنندگان نمیگویند

مضرات ظروف گرانیتی
ظروف گرانیتی، با ظاهر زیبا و خاصیت نچسب بودن، به یکی از محبوبترین انتخابها در آشپزخانههای مدرن تبدیل شدهاند. اما آیا میدانستید که استفاده از این ظروف میتواند خطراتی جدی برای سلامتی شما به همراه داشته باشد؟ در این مقاله، به بررسی علمی و دقیق مضرات ظروف گرانیتی میپردازیم و راهکارهایی برای کاهش این خطرات ارائه میدهیم.
گرانیت چیست و چگونه ساخته میشود؟
ظروف گرانیتی در واقع از پوشش گرانیتی ساخته نمیشوند، بلکه از پوشش سرامیکی یا تفلون با طرح گرانیت ساخته میشوند. این پوشش، که معمولاً از جنس سرامیک یا تفلون است، به دلیل خاصیت نچسب بودن و مقاومت در برابر حرارت، در ساخت ظروف پخت و پز استفاده میشود.
آیا ظروف گرانیتی همان ظروف تفلون هستند ؟
خیر، ظروف گرانیتی دقیقاً همان ظروف تفلون نیستند، اما شباهتها و تفاوتهای مهمی بین آنها وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
تفاوت ها ظروف تفلون و ظروف گرانیتی :
پوشش : ظروف تفلون دارای پوششی از جنس پلی تترافلوئورواتیلن (PTFE) هستند.ظروف گرانیتی دارای پوششی هستند که ترکیبی از سرامیک و تفلون است. این پوشش به دلیل افزودن ذرات ریز سنگ گرانیت، مقاومت بیشتری نسبت به پوشش تفلون دارد.
مقاومت : ظروف گرانیتی نسبت به ظروف تفلون مقاومت بیشتری در برابر خراشیدگی و سایش دارند.به همین دلیل، ظروف گرانیتی میتوانند مدت زمان بیشتری دوام بیاورند.
ایمنی : به دلیل مقاومت بیشتر ظروف گرانیتی، خطر آزاد شدن مواد مضر در دماهای بالا کمتر است.به همین دلیل، ظروف گرانیتی به طور کلی ایمنتر از ظروف تفلون تلقی میشوند.
ظاهر : ظروف گرانیتی اغلب دارای ظاهری شبیه به سنگ گرانیت هستند که به آنها زیبایی خاصی میبخشد.
ظروف گرانیتی، با وجود ظاهر جذاب و خاصیت نچسب بودن، نگرانیهایی را در مورد آزاد شدن مواد شیمیایی مضر ایجاد کردهاند. در اینجا به بررسی علمی و کامل این موضوع میپردازیم:
ترکیبات ظروف گرانیتی و مکانیسم آزاد شدن مواد مضر:
- ظروف گرانیتی در واقع از پوشش گرانیتی ساخته نمیشوند، بلکه از پوشش سرامیکی یا تفلون با طرح گرانیت ساخته میشوند.
- این پوشش، که معمولاً از جنس سرامیک یا تفلون است، به دلیل خاصیت نچسب بودن و مقاومت در برابر حرارت، در ساخت ظروف پخت و پز استفاده میشود.
- هنگامی که این ظروف در معرض حرارت بالا قرار میگیرند (به خصوص بالاتر از ۲۶۰ درجه سانتیگراد)، پوشش آنها ممکن است تجزیه شده و گازهای سمی آزاد کند.این گازها میتوانند حاوی موادی مانند اسید پرفلوئورواکتانوئیک (PFOA) و پرفلوئورواکتان سولفونات (PFOS) باشند که برای سلامتی مضر هستند.
- مکانیسم آزاد شدن مواد مضر به این صورت است که حرارت بالا باعث تخریب پیوندهای شیمیایی در پوشش ظرف میشود و مواد مضر به صورت گاز یا ذرات ریز در هوا یا غذا آزاد میشوند.
خطرات ناشی از مواد شیمیایی آزاد شده:
اسید پرفلوئورواکتانوئیک (PFOA) و پرفلوئورواکتان سولفونات (PFOS):
این مواد شیمیایی، که در گذشته در تولید ظروف نچسب استفاده میشدند، به عنوان مواد سرطانزا شناخته شدهاند.
PFOA و PFOS میتوانند در بدن تجمع پیدا کنند و منجر به مشکلات کبدی، کلیوی، تیروئیدی و اختلالات هورمونی شوند.
مطالعات نشان دادهاند که این مواد شیمیایی میتوانند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطانها را افزایش دهند.
فلزات سنگین:
برخی از ظروف گرانیتی بیکیفیت ممکن است حاوی فلزات سنگین مانند سرب و کادمیوم باشند.
این فلزات سنگین میتوانند در طولانی مدت در بدن تجمع پیدا کنند و منجر به مشکلات عصبی، کلیوی و خونی شوند.
عوامل موثر در آزاد شدن مواد مضر:
دما: دماهای بالا، به ویژه هنگام پخت و پز در حرارت زیاد، میتوانند باعث افزایش آزاد شدن مواد مضر شوند.
مدت زمان تماس: هرچه مدت زمان تماس ظروف گرانیتی با حرارت بیشتر باشد، مواد شیمیایی بیشتری آزاد میشود.
وضعیت ظروف: ظروف گرانیتی آسیبدیده و خراشیده، مواد شیمیایی بیشتری را آزاد میکنند.
کیفیت ظروف: ظروف گرانیتی بیکیفیت و ارزان قیمت، احتمالاً حاوی مواد مضر بیشتری هستند.
خطر مسمومیت با فلزات سنگین
برخی از ظروف گرانیتی بیکیفیت ممکن است حاوی فلزات سنگین مانند سرب و کادمیوم باشند که در طولانی مدت میتوانند وارد غذا شده و باعث مسمومیت شوند.
خطر لب پریدگی و خراشیدگی
پوشش گرانیتی در برابر خراشیدگی و لب پریدگی مقاوم نیست. در صورت آسیب دیدن پوشش، مواد مضر به راحتی وارد غذا میشوند.
راهکارهای کاهش خطرات
- ظروف گرانیتی با کیفیت و استاندارد، کمتر مواد شیمیایی مضر را آزاد میکنند.
- از پخت و پز در دماهای بالا خودداری کنید و از ظروف گرانیتی برای سرخ کردن غذاها استفاده نکنید.
- از ظروف گرانیتی آسیبدیده و خراشیده استفاده نکنید.
- هنگام پخت و پز با ظروف گرانیتی، از تهویه مناسب در آشپزخانه استفاده کنید.
جایگزین های سالم برای ظروف گرانیتی
ظروف شیشهای:
- ظروف شیشهای هیچگونه واکنشی با مواد غذایی ندارند و برای پخت و پز و نگهداری غذا بسیار مناسب هستند.
ظروف سنگی:
- ظروف سنگی به دلیل طبیعی بودن، هیچ گونه مواد شیمیایی مضری را وارد غذا نمی کنند.
- این ظروف حرارت را به طور یکنواخت پخش می کنند و طعم و عطر غذا را حفظ می کنند.
- ظروف سنگی، به عنوان یک جایگزین سالم و طبیعی برای ظروف روحی، انتخابی ایده آل برای پخت و پز هستند.
اگرچه ظروف گرانیتی مزایای زیادی دارند، اما استفاده نادرست از آنها میتواند خطراتی جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد. با رعایت نکات ایمنی و استفاده از جایگزینهای سالمتر، میتوانید از این خطرات جلوگیری کنید.